Għaddew 234 sena. Mhuwiex anniversarju li jispiċċa bin-numru żero imma anniversarju importanti li wieħed jiftakar. U forsi mhux magħruf daqs kemm wieħed jista’ jaħseb. Madankollu qed nitkellmu Mont Blanc, bl-4808 metru ta’ altitudni tagħha, l-ogħla muntanji fl-Alpi, fl-Italja, Franza u anke fl-Ewropa skont l-aktar konvenzjoni aċċettata, jiġifieri esklużi l-Kawkasu u l-Muntanja Elbrus tagħha.

mont blanc: Mont Blanc - ħarsa tal-qċaċet silġ

Kien il-8 ta ’Awwissu, 1786 meta żewġ ġuvintur minn Chamonix laħqu s-samit, l-ewwel żewġt irġiel li saqsu fuq is-silġ tal-Mont Blanc s'issa mhux mittiefsa u ħallew arblu b'maktur aħmar bħala evidenza ta' tagħhom proeza straordinarja. Ġew imsejħa Michel Gabriel Paccard u Jacques Balmat, imwielda fil-muntanji u min iħobb dawk il-qċaċet tas-silġ li dejjem għarfu. Paccard, 29, kien tabib. Balmat, 24 sena, kaċċatur tal-kristall.
Kien Awissu 8th, 1786 meta żewġ żgħażagħ minn Chamonix laħqu s-samit, l-ewwel żewġt irġiel li saqsu fuq is-silġ tal-Mont Blanc li s’issa ma ntmessux u ħallew irkant b’maktur aħmar bħala xhieda ta’ tagħhom proeza straordinarja. Isimhom kienu Michel Gabriel Paccard u, Jacques Balmat, imwielda fil-muntanji u min iħobb dawk il-qċaċet bil-borra li dejjem kienu jafu. Paccard, 29, kien tabib. Balmat, 24 sena, għall-kaċċatur tal-kristall.

Tliet guineas biex tirbaħ il-muntanji: l-isfida ta' xjenzat minn Ġinevra

Quċċata mhux telgħu u misterjuża, il-Mont Blanc, beżgħu f’dawk is-snin minħabba li kien miksi bi stejjer u leġġendi li riedha tkun kenn għall-ħlejjaq ħżiena. Kien hemm bżonn ta' razzjonalità xjentifika biex taħseb biex tisfidaha. Fil-fatt, l-idea li titla’ ma ġietx l-ewwel liż-żewġ żgħażagħ minn Chamonix iżda lil xjenzat minn Ġinevra, Horace-Bénédict De Saussure. Dilettant kbir tal-muntanji li, sena wara l-ewwel spedizzjoni, se jitla’ personalment il-Bianco akkumpanjat minn Jacques Balmat, fil-5 ta’ Lulju 1787. L-istorja tgħid li diġà fl-1760 De Saussure kien wiegħed premju ta’ tliet guineas lil dawk li rnexxielhom jitla’ l-ewwel fuq il-qċaċet bil-borra li ra mit-twieqi tad-dar tiegħu f’Ġinevra. Impriża meqjusa, dak iż-żmien, diffiċli u avventuruża, kważi impossibbli. U fil-fatt għaddew sitta u għoxrin sena qabel iż-żewġ climbers minn Chamonix bassru din l-isfida.

Fuq il-quċċata tal-Mont Blanc fit-8 ta’ Awwissu 1786

Il-kronika tal-avveniment. Qabel dak it-8 ta’ Awwissu 1786 kienu saru xi tlugħ ta’ tkixxif. Wieħed b'mod partikolari, drammatiku ħafna, xahrejn qabel. Balmat, kien il-protagonist tar-rikkixxif, waqt l-inżul sab ruħu waħdu bil-lejl, jiffaċċja temperaturi baxxi ħafna. Salva lilu nnifsu billi ħaffer toqba fil-borra fejn baqa’ sal-għada filgħodu. Il-muntanja l-kbira talbet is-saħħa tagħha u d-dritt tagħha li tibqa’ invjolata. Mhux għal żmien twil. Fit-3 pm tat-Tnejn 7 ta’ Awwissu 1786, Michel Gabriel Paccard u Jacques Balmat telqu għall-impriża storika.

summit of mont blanc / the top of mont blanc

Huma laħqu s-samit tal-Mont Blanc fis-18.23 pm fit-8 ta’ Awwissu, u għaddew mir-Rochers Rouges. It-tlugħ tagħhom kien segwit mit-teleskopju tal-Baruni Prussjan Adolf Von Gersdorff li osservahom minn għoqla 'l fuq minn Chamonix. Iż-żewġ climbers baqgħu fuq is-summit għal 34 minuta, twil biżżejjed biex iduqu l-konkwista u jagħmlu xi stħarriġ. Imbagħad l-inżul u lura d-dar għall-ħabta tat-8 am fid-9 ta’ Awwissu. Kif jinnota l-ġurnalist Théodore Bourrit fir-rapport tiegħu.

Marie du Mont Blanc, l-ewwel mara li laħqet il-quċċata

Mont Blanc kien intrebaħ. Din kienet l-ewwel telgħa ta’ Balmat u Paccard li qatt saret. Twettqet matul l-istaġun tas-sajf, għalhekk f’kundizzjonijiet tat-temp aħjar. Se jieħu kważi seklu għall-ewwel tlugħ tax-xitwa, fil-31 ta’ Jannar, 1876. Il-muntanji Brittanniċi Mary Isabella Charlet-Straton flimkien ma’ żewġha futuri, il-Franċiż Jean-Estéril Charlet-Straton, rebħu s-summit f’dak Jannar. ma’ Sylvain Couttet.

nies mexjin f’wied tal-mont blanc

Iżda mara oħra kienet diġà laħqet is-samit tal-Mont Blanc fl-14 ta’ Lulju 1808, akkumpanjata minn binha ta’ 14-il sena u minn Jacques Balmat bħala gwida. Kienet Marie Paradis, aktar tard magħrufa bħala Marie du Mont Blanc grazzi għal dik il-proeza straordinarja. L-ewwel tlugħ fuq in-naħa Taljana saret fit-13 ta’ Awwissu 1863 u twettqet minn tliet gwidi minn Courmayeur: Julien Grange, Adolphe Orset u Jean-Marie Perrod.

234 sena ilu t-telgħa tal-Mont Blanc l-aħħar editja: 2020-08-08T11:58:00+02:00 da Cristina Campolonghi

kummenti