Palmanova huwa raħal fil-provinċja ta Udine, li tinsab 27 metru 'l fuq mil-livell tal-baħar b'5419 abitant. Huwa teżor urban reali. Belt fortizza mibnija mir-Repubblika ta’ Venezja. Ir-riżultat ta’ proġett elaborat żviluppat minn grupp ta’ inġiniera u trattati li jaħdmu fl-Uffiċċju tal-Fortifikazzjonijiet taħt il-gwida ta’ Giulio Savorgnan.
L-objettiv ta’ Venezja kien ċar ħafna, li tinħoloq il-fortizza rjali ġdida fiċ-ċentru tal-pjanura tal-Friuli, sabiex tkun tista’ tissaħħaħ id-difiżi fit-territorju kontra l-inkursjonijiet tat-Torok u l-avvanz tal-Habsburgs. Eżempju ta’ fortifikazzjoni “moderna” mill-perjodu tar-Rinaxximent tard. Meta wieħed iqis l-importanza ta’ dan il-proġett, għandna ħafna informazzjoni relatata mal-fondazzjoni ta’ Palmanova, imwaqqfa fis-7 ta’ Ottubru 1593. Mhux data okkażjonali. Dan huwa l-anniversarju tar-rebħa ta’ Lepanto fuq it-Torok fl-1571 mill-Lega Mqaddsa.
Meta wieħed jitkellem dwar din il-belt fortizza, wieħed ma jistax ma jenfasizzax li hija kapolavur tal-arkitettura militari Venezjana. Il-pjanta tagħha hija stilla, li tikkonsisti f’żewġ ordnijiet difensivi b’murati u ravelini u t-tielet b’lunettes miżjuda aktar tard minn Napuljun, fl-aħħar tas-seklu dsatax. Kollha bil-Piazza d'Armi spettakolari fiċ-ċentru. Fl-1960 ġiet iddikjarata Monument Nazzjonali u fl-2017 saret parti mill-Wirt Dinji tal-UNESCO.
Storja ta' Palmanova
Palmanova hija waħda mill-aktar bliet fortifikati affaxxinanti fl-Italja. Il-pjanta poligonali tal-istilla b'9 ponot hija, kif issemma, element ewlieni tad-disinn militari. Kien impenetrabbli għal kważi żewġ sekli. Fl-1797 reġgħet inkisbet mill-Awstrija, u mbagħad malajr ġiet taħt il-kontroll tal-Franċiżi. Kien f’din il-fażi li nbena t-tielet ċirku ta’ fortifikazzjonijiet bil-lunettes Napoleoniċi. Wara t-trattat ta’ Campoformio, il-fortizza reġgħet lura għand l-Awstrijaċi, biss biex ġiet annessa mar-Renju tal-Italja.
F’Palmanova alternaw ħakkiema differenti u fi tliet sekli ta’ storja sawru l-arkitettura ta’ dan il-post inkredibbli. Biex niskopru mill-ġdid l-istorja twila u rikka ta’ din il-belt fortizza, m’hemmx post aħjar mill-Mużew tal-Istorja Militari. Din hija bbażata fuq il-dungeon ta’ Porta Cividale u fiha fdalijiet, dokumenti, uniformijiet u dak kollu li jista’ jirrakkonta bl-aħjar mod l-erba’ perjodi tal-istorja tal-belt (Venezjana, Napoleonika, Awstrijaka u Taljana), mill-1593 sat-Tieni Gwerra Dinjija.
Palmanova: x'għandek tara
Jekk hu minnu li l-Mużew tal-Istorja Militari jrid jiġi skopert akkost ta’ kollox, barra minnu hemm dinja li tkun taf. Nibdew bil-fortifikazzjonijiet antiki mqiegħda biex jiddefendu r-raħal, arrikkit b'swar, kaxxi tat-trab u loggias Mużew fil-miftuħ, fil-prattika. Matul il-mawra tiegħek issib ruħek fi Piazza Grande, li tiftaħar forma eżagonali u tilqa' l-aktar bini importanti tal-belt, inkluż id-Duomo, li huwa l-aqwa eżempju ta 'arkitettura Venezjana fil-Friuli.
Hemm ukoll spazju għal-Loggia dei Mercanti, kif ukoll għall-Palazzo del Provveditore Generale, li fih il-Belt Hall., U l-Palazzo del Governatore alle Armi. Hemm tliet bibien f’kundizzjoni perfetta u Porta Udine hija dik li żżomm ir-roti tal-pont levatur fiċ-ċappetti tagħha.
