Michelangelo Buonarroti kien wieħed mill-ġenji tal- Rinaxximent Taljan, kreatur ta’ xogħlijiet ta’ valur artistiku immens, bħal La "Ħasra"(1497-1499), il-"David"(1501-1504), il-"Mosè“(1513-1515) jew l-affreski meraviljużi ta’ Kappella Sistina (1508-1512). Skultur eċċellenti, biex joħloq kien biżżejjed "neħħi l-superfluwu mill-blokka tal-irħam”, Michelangelo ddistingwi ruħu wkoll fil-pittura u l-poeżija. Magħruf ukoll għall-karattru impetuż tiegħu, mogħti minn tfulija diffiċli, Michelangelo għaraf iwassal il-ġenju u l-kreattività tiegħu kollha fl-arti (speċjalment skulturali). Fl-okkażjoni tal- 547 anniversarju mit-twelid tal-artist, noffrulek xi wħud kurżità dwar Michelangelo, li forsi mhux kulħadd jaf.
Ħalib u trab tal-irħam
Michelangelo dejjem kellu wieħed predilezzjoni għall-iskultura, meta mqabbla mal-pittura (minkejja li teċċella fiż-żewġ arti). Ir-raġuni għal dan hija relatata mat-tfulija tiegħu. L-artist Florentine twieled fil-belt ta Caprese (Arezzo) fejn missieru, issa fil-faqar, kellu l-kariga ta sindku. Fi tmiem il-mandat (li jdum sena), il-familja Buonarroti reġgħet lura fid-dar ta Settignano (Firenze). Hawnhekk iċ-ċkejken Michelangelo ġie fdat f’idejn wieħed infermiera, mart wieħed ġebel tal-ġebel. Settignano kien fil-fatt famuż għall- belt tal-ġebel tal-ġebel, peress li l- ġebel seren. Dan l-ambjent immarka liż-żgħir ħafna Michelangelo, li biex jispjega l-imħabba tiegħu għall-iskultura, kien jgħid li twieled fl-art tal-ġebel tal-ġebel u għal din ir-raġuni kien tradda mill-infermiera b’”ħalib u trab tal-irħam".
Kurżitajiet dwar Michelangelo: l-imnieħer miksur
Michelangelo kien brillanti daqskemm kien bla kwiet e kburi. L-iskultur u l-pittur Florentin kellhom fil-fatt personalità qawwija u karattru pjuttost irascibbli. Fil 1490, meta attenda l- Ġnien ta’ San Mark, taħt il-ġwienaħ ta Lorenzo the Magnifico, tbatti mal-iskultur Peter Torrigiano, waqt spezzjoni tal- Kappella Brancacci. Michelangelo irċieva a punch dritta fuq l-imnieħer mir-rivali. Bħala riżultat, l-artist Florentine baqa’ sfigurat f’wiċċu tul ħajtu.
firma ta' Michelangelo fuq il-"Pietà"
Il-Ħasra”Huwa wieħed mill-kapolavuri ta’ Michelangelo. Sar bejn l-1497 u l-1499, fuq kummissjoni mill-kardinal Jean de Bilhères u maħsuba għall-kappella ta Santa Petronilla. Michelangelo dak iż-żmien kellu ftit aktar minn għoxrin sena. Waħda mill-kurżitajiet dwar Michelangelo tikkonċerna l- firma li l-artist daħħal fuq il-faxxa tal-libsa tal-Verġni. Il-Pietà hija fil-fatt l-uniku xogħol li fih tidher il-firma: "MICHAEL.A [N] GELVS BONAROTVS FLORENT [INVS] FACIEBAT", Jew" Michelangelo Buonarroti għamilha ". L-artist iddeċieda li jwaħħal il-firma tiegħu għax dak iż-żmien kien qed jingħad li x-xogħol kien inħoloq mill-iskultur Lombard. Christopher Solari. B’hekk Michelangelo ried isikket kull għajdut dwar ix-xogħol.
Kurżitajiet dwar Michelangelo: il-ġenesi tal-Kappella Sistina
Il-karattru kburi tiegħu kkaġunalu wkoll ħafna problemi matul il-karriera tiegħu. Eżempju huwa l-continus tilwim mal-Papa Ġulju II waqt it-teħid ta affreski fil-Kappella Sistina (1508-1512). Dak mal-papa gwerrier, ukoll b’karattru qawwi ħafna, kien fil-fatt relazzjoni ta’ “imħabba Mibegħda". Fil-fatt, Michelangelo ma riedx li l-papa jara xogħolu. Kull meta Ġulju II talab biex jara x-xogħol, kien jagħmel hu kaċċa ħażin mill-Kappella.
Michelangelo wkoll ma kellu ebda intenzjoni biex jiffriska l-Kappella Sistina minħabba l-predilezzjoni tiegħu għall-iskultura. It-tieni Giorgio vasari,fi tiegħu Ħajja tal-aktar pitturi, skulturi u periti eċċellenti, kien il- Spag biex tikkonvinċi lil Ġulju II biex jafda l-inkarigu f’idejn Michelangelo biex “umiljah” quddiem il-Papa u jiffavorixxi Raffaello. Michelangelo irrifjuta diversi drabi iżda, wara l-engħa insistenza tal-papa, aċċetta. Madankollu, il-kompitu ma kienx faċli, għax l-artist dejjem sab ruħu jpinġi "fuq ir-ras”U kellha tuża tip partikolari ta’ armar (magħmul speċifikament) biex itemm ix-xogħol.
David mill-blokka tal-irħam li ma tistax tintuża
Kurżità oħra interessanti dwar Michelangelo tikkonċerna t-twettiq tal-famuża David minn Michelangelo (1501-1504), ippreservat illum fil- Gallerija ta' l-Akkademja ta' Firenze. Kif David kontra Goliat, ukoll it-twettiq ta 'dan ix-xogħol wera li kien sfida kbira għal Michelangelo, peress li dan il-kapolavur twieled minn blokka ta' irħam ta 'Carrara "difettuż”(B’qasma twila li setgħet għamlet ħsara irreparabbli lil kull skultura). Konxju li x-xogħol kien diġà ġewwa l-blokk u kellu biss “jinġibed barra”, Michelangelo aċċetta l-isfida u ħoloq wieħed mill-akbar kapolavuri tiegħu. Proprju għal din ir-raġuni tpoġġa fih David Piazza della Signoria f’Firenze, biswit Palazzo Vecchio.
Michelangelo u Leonardo: ir-“rivalità” bejn iż-żewġ ġenji
Michelangelo u Leonardo Da Vinci kienu żewġ ġenji bla dubju tar-Rinaxximent Taljan. Madankollu bejn it-tnejn jidher demm mhux verament tajjeb. Dan ingħata fuq kollox mit-tnejn karattri fl-antipodi u d-differenza fl-età. Leonardo kien aktar kalm u aktar maħsub, Michelangelo impetuż u kburi. It-tilwima dwar il-post ta’ David hija eżempju ta’ din ir-“rivalità”. Wara li x-xogħol qabeż l-aspettattivi kollha tas-sbuħija, intgħażlet waħda ġurija ta’ artisti, inkluż botticelli, Philip Lippi, L- Ghilandaio u naturalment, Leonardo Da Vinci. Apparentement dan tal-aħħar issuġġerixxa li jqiegħed il-David f'żona imwarrba ta 'Palazzo Vecchio (biex jippreserva l-irħam). Quddiem il- dubji ta’ Leonardo, wieġeb Michelangelo billi qal li "id-David kien ikun b’saħħtu biżżejjed biex jirreżisti”. Il-proposta ta’ Leonardo ma ġietx aċċettata u minflok għaddiet l-idea ta’ Lippi, li titqiegħed fid-daħla ta’ Palazzo Vecchio (fejn tinsab il-kopja llum).
Sors tar-ritratti dehru: © sailko - Wikimedia commons (CC BY-SA 3.0).
