L-10 ta’ Diċembru ta’ kull sena huwa l-Jum Dinji tad-Drittijiet tal-Bniedem. Din id-data ntgħażlet biex tfakkar l-approvazzjoni u l-proklamazzjoni tal- Dikjarazzjoni Universali tad-Drittijiet tal-Bniedem mill-Assemblea Ġenerali tan-Nazzjonijiet Uniti, li saret a Pariġi 10 ta’ Diċembru 1948. Fil-fatt, l-istituzzjoni uffiċjali ta’ din il-ġurnata hija marbuta mal-4 ta’ Diċembru 1950, meta, waqt it-317-il laqgħa globali, l-Assemblea Ġenerali ddikjarat id-data tal-10 ta’ Diċembru valida biex tiftakar l-importanza tad-drittijiet tal-bniedem.
Id-Dikjarazzjoni Universali tad-Drittijiet tal-Bniedem
Il-Jum Dinji tad-Drittijiet tal-Bniedem huwa għalhekk marbut b'mod qawwi mad-Dikjarazzjoni Universali tad-Drittijiet tal-Bniedem. Id-dokument fundamentali, li huwa wkoll l-aktar tradott fid-dinja, jistabbilixxi d-drittijiet inaljenabbli ta’ kull bniedem, mingħajr distinzjoni ta’ razza, kulur, reliġjon, sess, ideoloġija politika. It-tradizzjoni ta’ din il-lista ta’ drittijiet tinżel fl-istorja u l-istruttura tagħha hija marbuta mad-dikjarazzjoni tad-drittijiet tal-bniedem u ċ-ċittadin tal- Rivoluzzjoni Franċiża. Illum, 73 sena wara l-proklamazzjoni tagħha, id-Dikjarazzjoni Universali għadha tirrappreżenta wieħed mill-istrumenti ewlenin għall-protezzjoni internazzjonali tad-drittijiet tal-bniedem. Huwa wkoll wieħed mill-aktar stadji importanti fl-istorja tal-liġi internazzjonali.
L-istorja
Id-dokument twieled fil-perjodu immedjat ta’ wara l-gwerra. Dak iż-żmien, l-Ewropa u l-Asja kienu qed isofru l-konsegwenzi tat-Tieni Gwerra Dinjija u d-dinja kienet qed tara skosper bl-iskoperta tal-kampijiet tal-konċentrament. Biex jifdu lilhom infushom mill-kruhat esperjenzati mill-gwerra, it-58 pajjiż dak iż-żmien membru tan-NU mehmuża f’dokument 30 artiklu li ssanzjonaw il-prinċipji umanitarji u ċivili. Fuq il-bażi ta’ din id-deċiżjoni kienet ir-rieda tal-istati li jxerrdu l-valuri tad-demokrazija, id-diversità u t-tolleranza madwar id-dinja. Id-Dikjarazzjoni Universali titkellem dwar id-drittijiet kollha tal-bniedem, ibda mid-dritt għall-ħajja.
Li ma nħallux il-gwardja tiegħek
Il-Jum Dinji jirrappreżenta opportunità biex tiġi affermata mill-ġdid l-importanza tad-drittijiet ta’ kull individwu kullimkien. F’dan il-jum ta’ ċelebrazzjoni, fil-belt ta’ NY huwa assenjat il Premju tan-Nazzjonijiet Uniti għad-Drittijiet tal-Bniedem. A Oslo (Norveġja), min-naħa l-oħra, hija assenjata l Premju Nobel għall-Paċi. Flimkien ma’ dawn iż-żewġ premjijiet magħrufa, hemm diversi avvenimenti li huma proposti fid-dinja minn organizzazzjonijiet ċivili u umanitarji internazzjonali. L-għan huwa li jedukaw lill-popli tad-Dinja għall-għarfien tad-drittijiet tagħhom.
Matul l-istorja, ir-rispett għad-dinjità tal-bniedem iltaqa’ ma’ għadd ta’ ostakli. Anke llum, id-drittijiet huma mgħarrfa f’diversi partijiet tad-dinja. It-tixrid u l-adozzjoni effettivi tal-prinċipji tpoġġew f'riskju f'diversi okkażjonijiet. Ġara bil-Gwerra Bierda, bid-diskriminazzjoni tas-snin ħamsin fl-Istati Uniti, l-apartheid fl-Afrika t’Isfel, il-persistenza ta’ reġimi dittatorjali fl-Afrika jew fl-Asja. Ikompli jiġri mal-fundamentaliżmu Iżlamiku. Anke fil-pajjiżi tal-Punent hemm ksur ta 'xi drittijiet fundamentali. Għal din ir-raġuni, in-Nazzjonijiet Uniti tħeġġiġna biex ma nnaqqsux il-gwardja tagħna. Li kull wieħed jagħti l-kontribut tiegħu biex jirrispetta d-drittijiet ta’ kulħadd.
Niġġieldu għal dinja aktar ġusta
Fil-qosor, fil-Jum Dinji tad-Drittijiet tal-Bniedem irridu niġġieldu flimkien biex noħolqu dinja aktar ġusta għal kulħadd. Speċjalment għal dawk li ma jistgħux jisimgħu leħinhom. Mhux aċċettabbli li anke llum, f’ċerti rkejjen tad-dinja, speċjalment f’dawk milquta mill-faqar, żoni kbar tal-popolazzjoni jbatu minn nuqqas jew saħansitra n-nuqqas ta’ drittijiet bażiċi tal-bniedem. Dan ma jikkonċernax biss il-pajjiżi li qed jiżviluppaw jew it-Tielet Dinja. Id-drittijiet tal-bniedem huma wirt tal-umanità kollha. Il-jum dinji, iddedikat għal dan, għandu jiġi mfakkar, iċċelebrat u indirizzat b’attenzjoni minn kull ċittadin li jrid dinja aktar ġusta u ġusta.
(Ritratt: Jum Dinji tad-Drittijiet tal-Bniedem, paġna fuq Facebook)
