It-Teatru Petruzzelli ta Bari inbniet mill-1898. Il-belt kellha bżonn tgħammar lilha nnifisha bi struttura akbar mit-“Teatro Piccinni” li kien jeżisti minn qabel, inawgurat fl-1854. Il-kapaċità limitata ta’ dan tal-aħħar, fil-fatt, ma ħallihiex takkomoda l-waqfien ta’ l-opra “Cavalleria Rusticana” ta’ Pietro Mascagni, suċċess li stabbilixxa ruħu fix-xena nazzjonali fl-1890. Biex issolvi l-problema, il-kunsill muniċipali ta’ dak iż-żmien impenja ruħu li jassenja 12-il elf lira, u l-art meħtieġa, lill-kumpanija li kellha iddikjarat ir-rieda tiegħu li jibni bini ġdid u aktar spazjuż, fit-termini u fil-mod previst.
L-aħwa Petruzzelli
Il-proġett għat-teatru l-ġdid ġie ppreżentat mill-aħwa Onofrio u Antonio Petruzzelli, żewġ negozjanti u sidien ta' bastimenti ta' oriġini Trieste. Huma ssottomettew lill-amministrazzjoni muniċipali d-disinn editjat mill-kunjat tagħhom, l-inġinier minn Bari Angelo Cicciomessere (aktar tard sar Messeni). Il-proġett ġie approvat fl-1895, iżda x-xogħlijiet bdew biss tliet snin wara, fit-23 ta’ Mejju 1898. Il-Petruzzelli ġie inawgurat fl-14 ta’ Frar, 1903, bix-xogħol “Gli Ugonotti”, ta’ Giacomo Meyerbeer. It-teatru, li qiegħed jimponi fuq Corso Cavour, għandu faċċata ta’ stil ta’ libertà tard. Frescod ġewwa mill-pittur Bari Raffaele Armenise, hija mżejna fid-deheb pur. Immedjatament mgħammra b’tisħin u dawl elettriku, fil-bidu kellha 2.192 siġġu, li mbagħad ġew ridimensjonati.
Stadju importanti
It-teatru beda jospita l-akbar tenuri ta’ dak iż-żmien, flimkien mal-akbar avvenimenti internazzjonali tal-opra. Meta l-belt, mal-wasla tal-gwerra u l-waqgħa tal-faxxiżmu, saret is-sede tal-forzi alleati, il-Petruzzelli kienet okkupata mill-armata Anglo-Amerikana. Matul dan il-perjodu, il-film "Stardust" ġie ppreżentat fit-teatru. Kien hawn li ġew stabbiliti bosta xeni tal-film ta’ suċċess ma’ Alberto Sordi u Monica Vitti. Fl-1954 ġie ddikjarat bħala “Monument ta’ interess storiku u artistiku” u, fl-1973, “Teatru tat-tradizzjoni”. Aktar tard laqa’ l-akbar kumpaniji tal-ballet u kantanti tal-kalibru ta’ Luciano Pavarotti, Plácido Domingo, José Carreras, Katia Ricciarelli, Raina Kabaivanska, Cecilia Gasdia, Giorgio Gaber.
In-nar tal-1991
Wara dan il-perjodu twil ta’ splendore, it-teatru esperjenza l-aktar paġna sewda tal-istorja tiegħu fil-lejl tas-27 ta’ Ottubru 1991. Il-attenzjoni kienet għadha kemm intefa fuq in-Norma ta’ Bellini meta attakk minn ħruq ta’ nies qerduha. In-nar għawweġ kompletament il-palk, għamel ħsara lill-monti u waqqa’ l-koppla tal-ħġieġ ittemprat affreskat minn Armenise. L-avveniment diżastruż kien daqqa ta’ ħarta kbira għall-belt kollha u traġedja reali għad-dinja tal-mużika u l-arti. Segwa restawr twil li spiċċa f’Diċembru 2009. Il-Petruzzelli fl-aħħar ġie rritornat lejn il-belt ta’ Bari. Inbena mill-ġdid kif kien qabel in-nar iżda bi strutturi avant-garde mil-lat tas-sigurtà u t-teknoloġija.
“The golden rooster”, fuq il-palk f’dawn il-jiem
F'dawn il-jiem, it-teatru qed jospita, għall-ewwel darba f'Bari, "The Golden Rooster" ta' Nikolaj Rimskij-Korsakov. L-Opra Fantastika, fi prologu, żewġ atti u epilogu, hija bbażata fuq "The Tale of the Golden Rooster" ta 'Aleksandr Pushkin, miktuba fl-1834. L-orkestra u l-kor tat-Teatru huma mmexxija minn Yevgeny Brazhnik. Immexxi minn Dmitry Bertman. Is-settijiet u l-kostumi huma ta’ Ene-Liis Sempre. Disinn tad-dawl ta' Thomas Hase. Il-koreografija ta' Edwald Smirnov. Il-protagonisti huma: Mikhail Guznov, perfett fir-rwol ta’ Tsar Dodon; Lidiya Svetozarova, charming fit-Tsarina ta 'Semacha; Ivan Volkov, l-astrologu kariżmatiku. Ir-rappreżentazzjonijiet li jmiss huma skedati għat-Tlieta 16 fit-20.30 u l-Erbgħa 17 fis-18. Petruzzelli, li huwa r-raba’ l-akbar teatru Taljan, dan ix-xahar se jospita wkoll il-ballet “4 staġuni – fejn il-qalb tieħuk”. Miktub u taħt id-direzzjoni ta' Giuliano Peparini, se jkollu l-étoile Eleonora Abbagnato.
(Ritratt Il-paġna ta' Facebook Fondazzjoni Teatru Petruzzelli, ph Clarissa Lapolla)
